klumb - 2009-01-26 21:56:39

II Rzeczpospolita – Państwo polskie odrodzone w 1918 po 123 latach zaborów. Nazwa podkreśla ciągłość z I Rzecząpospolitą (1454-1795), zlikwidowaną traktatami rozbiorowymi zawartymi pomiędzy Austrią, Prusami i Rosją w drugiej połowie XVIII wieku (1773-1795). System władzy w II Rzeczypospolitej Polskiej (1918-1939) określony został do 1926 jako republika demokratyczna z wielopartyjnym systemem parlamentarno-gabinetowym. Po zamachu stanu (przewrót majowy 1926) ustrój państwa uległ modyfikacji w trybie zmiany konstytucji (nowela sierpniowa) i faktycznego sposobu wykonywania władzy, w konsekwencji został przekształcony w system prezydencko-autorytarny (od obozu politycznego sprawującego władzę zwany sanacją). Urzędowym językiem II Rzeczypospolitej był polski, a walutą początkowo marka polska a od 1924 - złoty polski.

Za formalny początek II Rzeczypospolitej przyjmuje się 11 listopada 1918, kiedy to Józef Piłsudski objął władzę wojskową z rąk Rady Regencyjnej w Warszawie. Trzy dni później (14 listopada 1918) przejął również władzę cywilną a zarówno Rada Regencyjna, jak i Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej rozwiązały się przekazując władzę Piłsudskiemu jako Tymczasowemu Naczelnikowi Państwa.

Po agresji na Polskę III Rzeszy i ZSRR (kampania wrześniowa) i okupacji wojennej terytoriów II RP przez obu agresorów (we wrześniu 1939) legalną kontynuacją władz II Rzeczypospolitej, uznawaną na arenie międzynarodowej przez cały okres II Wojny Światowej był Rząd RP na uchodźstwie a jako podległa mu administracja w okupowanym kraju - Polskie Państwo Podziemne i jego struktury polityczne i wojskowe (Armia Krajowa).

Wycofanie uznania dyplomatycznego dla Rządu RP na uchodźstwie przez Wielką Brytanię i USA 6 lipca 1945 i w konsekwencji pozostałe kraje świata uważać należy za faktyczny koniec prawnomiędzynarodowy II Rzeczypospolitej. Ostatecznym akordem jej istnienia było przekazanie w 1990 insygniów prezydenckich drugiemu prezydentowi III Rzeczpospolitej - i pierwszemu wybranemu w wolnych wyborach - Lechowi Wałęsie przez Ryszarda Kaczorowskiego - ostatniego prezydenta II Rzeczypospolitej na uchodźstwie.

Granice II Rzeczypospolitej zostały ustalone traktatowo poprzez : Traktat wersalski, Traktat ryski, Traktat w Saint Germain, Traktat w Trianon i rozstrzygnięcia międzysojuszniczej Rady Ambasadorów ( w odniesieniu do granicy Polski z Czechosłowacją na Śląsku Cieszyńskim i granicy z Litwą). W 1921 w następstwie traktatu wersalskiego , wyników plebiscytu i trzech powstań śląskich do Polski przyłączono wschodnią część Górnego Śląska. Śląsk Opolski pozostał częścią niemieckiej Republiki Weimarskiej. W 1920 w przygotowaniach plebiscytu Sejm RP ustanowił autonomiczne województwo śląskie (Sejm Śląski).

Po zbrojnej agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939, okupacji wojskowej wschodnich terenów II Rzeczypospolitej przez Armię Czerwoną i ustaleniu w dniu 28 września 1939 przez III Rzeszę i ZSRR w zawartym w Moskwie pakcie o granicach i przyjaźni niemiecko-sowieckiej linii granicznej na okupowanych wojskowo przez Wehrmacht i Armię Czerwoną terenach Polski mieszkańcy obu okupowanych części państwa polskiego poddani zostali represjom przez okupantów.

Do Rzeszy bezpośrednio zostały wcielone: województwo pomorskie, śląskie, poznańskie (Kraj Warty), łódzkie z Łodzią, Suwalszczyzna, północna i zachodnia część Mazowsza oraz zachodnie części województw krakowskiego i kieleckiego.

Z terytorium Rzeczypospolitej pomiędzy linią granicy niemiecko-sowieckiej z 28 września 1939 a określoną w dekrecie wschodnią granicą ziem polskich wcielonych bezpośrednio do Niemiec ( określoną jako nowa wschodnia granica Rzeszy) Adolf Hitler utworzył odrębny twór administracyjny podporządkowany Rzeszy - Generalne Gubernatorstwo.

Pozostałe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na wschód od linii granicznej ustalonej na terytorium Polski w układzie pomiędzy III Rzeszą a ZSRR zostało w październiku 1939 anektowane przez ZSRR.[2] Formalną podstawą były pseudoplebiscyty , a następnie aneksja w trybie uchwały Rady Najwyższej ZSRR.

Osobny artykuł: Wybory do Zgromadzeń Ludowych Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi 1939.
Były to akty prawne równoległe do dwóch dekretów Adolfa Hitlera - (z 8 i 12 października 1939 r.), którymi jednostronnie wcielił zachodnie terytoria Polski do Rzeszy, tworząc jednocześnie z centralnych ziem II Rzeczypospolitej Generalne Gubernatorstwo.

Osobny artykuł: Tereny Rzeczypospolitej Polskiej anektowane przez III Rzeszę.
Osobny artykuł: Generalne Gubernatorstwo.
Wszystkie powyższe akty prawne, rozporządzające jednostronnie suwerennym i określonym traktatami międzynarodowymi terytorium II Rzeczypospolitej były sprzeczne z ratyfikowaną przez Niemcy i Rosję Konwencją haską IV (1907). Były one w konsekwencji nieważne w świetle prawa międzynarodowego i nie były uznawane zarówno przez Rząd RP na uchodźstwie jak i państwa sojusznicze wobec Polski, a także państwa trzecie (neutralne) przez cały czas trwania II wojny światowej. Wywodziły się z doktryny przyjętej traktatem o granicach i przyjaźni z 28.09.1939 r. wyłącznie przez III Rzeszę i ZSRR o zaprzestaniu istnienia państwa polskiego z dniem 28 września 1939, po kapitulacji Warszawy jako stolicy Polski.

W wyniku postanowień konferencji w Teheranie, konferencji jałtańskiej i konferencji poczdamskiej po zakończeniu II wojny światowej, Rzeczpospolita Polska (od 1952 pod nazwą Polska Rzeczpospolita Ludowa), objęła centralną i zachodnią część terytorium II Rzeczypospolitej, a także przyznane przez mocarstwa Ziemie Odzyskane i stała się prawnomiędzynarodowym sukcesorem II Rzeczypospolitej.
[/size]

Material poprany ze strony: http://pl.wikipedia.org/wiki/Strona_g%C5%82%C3%B3wna

GotLink.plbusy Stuttgart Poddąbie